Kolory w architekturze, czyli jak pomalować dom

fot. Mathias Appel / flickr.com / CC-BY-SA

Kolor w przestrzeni, w której przebywamy wbrew pozorną nie jest obojętny. Niezależnie czy zdajemy sobie z tego sprawę, czy nie, wpływa on na naszą podświadomość sprawiając, że albo czujemy się dobrze, wypoczywamy i wspomagamy funkcję pomieszczenia, albo dzieje się wręcz przeciwnie. Na przykład w biurze pomalowanym na czerwono trudno będzie się skupić, a w czarnym pomieszczeniu nie wypoczniemy i będziemy odczuwać dyskomfort. jakie są zatem zasady doboru kolorów? Jakimi kryteriami kierować się, gdy decydujemy się pomalować dane pomieszczenie? Temu właśnie poświęcony jest niniejszy wpis. 

Funkcja, znaczenie i symbolika poszczególnych kolorów

biel

Przede wszystkim niewinność. Kolor uniwersalny. Nadaje się zarówno do pokoju dziennego, jak i do łazienki, czy sypialni. Dzięki odbijaniu światła nadaje wnętrzom przestronności, stąd można śmiało go używać w małych pomieszczeniach. W nadmiarze powoduje jednak uczucie niepokoju i lęku.

czerń

Kojarzy się z nocą, mrokiem, strachem. Dlatego nie powinno się go używać na większych przestrzeniach. Idealnie się jednak nadaje do podkreślania akcentów np. czarne półki na czarnym tle stworzą przyjemną dla oka kompozycję lub dzielenia przestrzeni. czarny pas w jednym dużym pomieszczeniu potrafi skutecznie optycznie podzielić je na dwie części.

czerwień

Jaki przychodzi ci do głowy pierwsza myśl, gdy chodzi o kolor czerwony? Miłość, ogień, emocje. Tak on właśnie działa na ludzką podświadomość: pobudza do działania, sprawia, że wydaje nam się cieplejsze niż jest w rzeczywistości, wprawia w dobry nastrój. Z tego też powodu nie powinien być stosowany w pomieszczeniach przeznaczonych do wypoczynku i pracy. Natomiast można go śmiało użyć w restauracjach, przedpokojach i salach gimnastycznych.

zieleń

Kolor lasu, łąk, wiosny. Łagodzi, uspokaja, daje nadzieję. Dlatego też najczęściej używany jest w szpitalach, przychodniach, czy gabinetach. Jako, iż łagodzi stres świetnie sprawdzi się w pomieszczeniach, w których przebywają osoby nadpobudliwe, nieumiejące zebrać myśli.

niebieski

Mi kolor niebieski kojarzy się przede wszystkim ze spokojem.Dlatego jest idealny do biur, bibliotek i wszelkich pomieszczeń, w których wymagane jest skupienie. Jednak jako, iż niebieski jest także kolorem  zimnym, nie jest postrzegany jako przytulny. Stąd nie powinien być stosowany w pokojach do wypoczynku. Ponadto niebieski jako kolor oceanów i nieba utożsamiany jest z przestrzenią, stąd optycznie powiększa małe pomieszczenia.

Co ciekawe kolor niebieski w odróżnieniu od czerwieni wpływa na zmniejszenie łaknienia. Stąd niewskazane jest używanie go w kuchniach i jadalniach. Chyba, że ktoś chce zrzucić parę kilogramów. 😉

fiolet

Kolor kojarzący się z ekskluzywnością, elegancją i kreatywnością. Dlatego najlepiej sprawdzi się w miejscach reprezentacyjnych lub jako dodatki np. zasłony lub meble kontrastujące z jasnym tłem.

pomarańczowy

Kolor ostrzegawczy i pobudzający. Łączy w sobie właściwości koloru czerwonego i żółtego.

szary

Kolor nijaki, kojarzący się z przeciętnością, byle jakością i przygnębieniem. Nieprzypadkowo jest używany powiedzeniach oddających te zjawiska tj. szary dzień, szara rzeczywistość itd. Choć może podobać się na elewacji, to wbrew obecnej modzie zdecydowanie nie polecam go do stosowania we wnętrzach, których spędzamy dużo czasu, a zwłaszcza w których odpoczywamy.

żółty

Jednoznacznie kojarzy się z odblaskiem. Jednocześnie rozwesela, wyróżnia, choć w nadmiarze męczy.

kolor właściwości optyczne zastosowanie funkcja
czarny  przybliża, zmniejsza przestrzeń, na większych przestrzeniach przytłacza wnęki, domy pogrzebowe  oddzielenie stref funkcjonalnych, akcentowanie małych elementów, wygasza intensywność innych kolorów
biały  podnosi pomieszczenie, nadaje mu przestronności  uniwersalny  podnoszenie niskich pomieszczeń, tło dla mocnych akcentów, odpręża
czerwony   restauracje, przedpokoje pobudza, wzmaga apetyt, w nadmiarze budzi agresję
zielony   gabinety, łazienki, pokoje do wypoczynku, SPA, szpitale, pomieszczenia do wypoczynku uspokaja, wspomaga myślenie, zmniejsza stres
niebieski powiększa przestrzeń gabinety, sypialnie uspokaja, wzmaga koncentrację, inspiruje, zmniejsza łaknienie
fioletowy   dodatki, kuchnie, korytarze pobudza kreatywność, nadaje prestiżu i elegancji, uspokaja
pomarańczowy   kuchnia, restauracje pobudza apetyt
szary   łazienki tło dla mocnych akcentów
żółty powiększa pomieszczenia, rozjaśnia wnętrza pomieszczenia do zabawy i nauki, czytelnie, sale dydaktyczne, kuchnie, jadalnie zmniejsza zmęczenie, dodaje optymizmu, ociepla

Zasady doboru koloru

Wysokie i wąskie pomieszczenie: stosujemy ciemną, wyrazistą posadzkę i sufit oraz stonowane ściany. Dzięki temu pomieszczenie staje niższe i szersze.

Niskie i szerokie pomieszczenie: stosujemy zabieg odwrotny niż w poprzednim przypadku tzn. ściany malujemy na ciemne lub intensywne kolory, a sufit na jasno. Dodatkowo posadzka również powinna być jaśniejsza od ścian.

Duża przestrzeń, którą chcemy optycznie podzielić na poszczególne strefy: podzielić pomieszczenie najłatwiej można poprzez zastosowanie w jego częściach dwóch kontrastujących ze sobą kolorów.



Akcentowanie wnęk, niedużych części przestrzeni, czy innych elementów: w tym przypadku część pomieszczenia, które chcemy podkreślić, malujemy na intensywny kolor, a resztę robimy bardziej stonowaną. Doskonale współgra w tym przypadku czerń i biel.


Długie pomieszczenie, które chcemy optycznie skrócić: idealna będzie do tego pomalowanie najbardziej oddalonej ściany na ciemny kolor.


Chcemy nadać pomieszczeniu lekkości: by osiągnąć ten efekt należy ułożyć posadzkę w kolorze znacznie ciemniejszym od koloru ścian.



Stworzenie wrażenia głębi: najlepiej sprawdzi się tu kolorowy pas na szarym tle, który będzie wydawał się położony znacznie bliżej obserwatora niż reszta ściany.


pomieszczenie kolor
przedpokój, korytarz, wiatrołap ciepłe i wyraziste barwy jak np. fiolet
pokój dzienny beż, delikatny żółty, brąz, zieleń
sypialnie niebieski
łazienka kontrasty męczące wzrok (np. mozaiki),  niebieski, zielony
kuchnia czerwony, żółty
jadalnia czerwony, żółty, pomarańczowy
siłownia, sala gimnastyczna czerwony, intensywny żółty, pomarańczowy,

Podsumowanie

Na koniec pragnę zwrócić uwagę na to, iż nie ma jednego dobrego koloru, który spełni oczekiwania wszystkich. W przypadku kolorystyki jak niemal wszystko w architekturze musi być dopasowane indywidualnie do każdego użytkownika. Introwertyk będący flegmatykiem, jako osoba z gruntu spokojna i wyważona będzie bowiem dobrze czuł się w stonowanych kolorach. Z kolei ekstrawertyk będący cholerykiem zrelaksuje się w pokoju pomalowanym w żywych kolorach. Dlatego też nie ma sensu sugerować się modami, czy stylami promowanymi w popularnych czasopismach. Zamiast tego należy wybrać kolory dopasowane do swojego charakteru i temperamentu.